آرتروز به عنوان بیماری تخریب مفصل نیز شناخته می‌شود. در آرتروز غضروف محافظ بالای استخوان‌ها تحلیل می‌رود که باعث بروز تورم و درد می‌شود به علاوه آرتروز ممکن است سبب ایجاد پوکی استخوان یا خار استخوان شود. خار استخوان به عصب‌های خارج شده از ستون فقرات فشار وارد می‌کند و می‌تواند باعث بروز ضعف و درد در بازوها و پاها شود. پس با نوشدارو همراه باشید و از آرتروز کمر و ستون فقرات بیشتر مطلع شوید.
آرتروز کمر و ستون فقرات
آرتروز (آرتریت غیر التهابی یا دژنراتیو) شایع‌ترین شکل آرتروز نخاعی است، معمولاً بر روی کمر تأثیر می‌گذارد و از طریق سایش استخوان‌ها رخ می‌دهد. از آنجا که غضروف بین مفاصل به آرامی شکسته می‌شود، منجر به بروز التهاب و درد می‌شود، این درد که ناشی از آسیب مکانیکی است، معمولاً هنگام خم شدن یا پیچاندن کمر بیشتر احساس می‌شود. تصادفات و صدمات وارد شده به کمر در گذشته نیز می‌تواند به توسعه آرتروز ستون فقرات کمک کند.
آرتروز ستون فقرات معمولاً مفاصل وجهی بین مهره‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. همچنین به عنوان آرتروز مفصل وجهی، سندرم مفصل وجهی نیز شناخته می‌شود. در برخی موارد، تحلیل رفتن دیسک‌های ستون فقرات (بیماری انحطاطی دیسک) ممکن است سبب بروز آرتروز مفصلی وجهی شود. با نازک شدن دیسک‌های بین مهره‌ها، فشار بیشتری به مفاصل وجهی منتقل می‌شود و این منجر به اصطکاک بیشتر و آسیب بیشتر به غضروف می‌شود.
علائم آرتروز کمر و ستون فقرات
آرتروز نخاعی باعث ایجاد سفتی و درد در می‌شود. سفتی هنگام بیدار شدن از خواب جزو بدترین علائمی است که فرد تجربه می‌کند، به مرور زمان و با انجام آرام فعالیت‌های روزانه تا حدودی تسکین می‌یابد، اما در نهایت در اواخر روز درد شدید‌تر می‌شود. احتمالاً دلیل این امر این است که مایع موجود در ستون فقرات به دلیل عدم فعالیت یک شبه در مفصل جمع شده است و سبب ایجاد تورم بیشتر می‌شود. دقت کنید کمر درد ناشی از آرتروز مفصلی در بیشتر مواقع از ناحیه کمر، به باسن می‌رود و سبب ایجاد درد در لگن می‌شود. طیف گسترد‌ه‌ای از علائم که به طور معمول با آرتروز نخاعی رخ می‌دهد شامل ترکیبی از موارد زیر است:
- درد شایع‌ترین علامت آرتروز است و معمولا دردی را که مانع خوابیدن شود شاخص آرتروز می‌دانند.
- دردی که به شانه‌ها، بازوها، دست‌ها، یا انگشت‌ها کشیده می‌شود.
- سفت شدن گردن یا شانه در زمان بیدار شدن از خواب و ایجاد محدودیت در دامنه حرکتی پس از خارج شدن از رخخواب.
- در طی روز، درد تا حد قابل تحملی فروکش می‌کند، اما در غروب علائم بدتر می‌شود.
- تورم و گرما در یک یا چند مفصل، به ویژه در هنگام تغییرات آب و هوایی (که ممکن است مربوط به تغییرات فشار بارومتری و خنک شدن هوا باشد).
- حساسیت موضعی هنگام فشار دادن مفصل یا ناحیه آسیب دیده ستون فقرات.
- حساسیت یا بی‌حسی گردن و شانه
- ضعیف شدن یا احساس سوزش در ناحیه گردن، شانه‌ها، بازوها، دست‌ها، یا انگشت‌ها
- سر درد در ناحیه پشت سر
- از دست دادن تعادل
- ایجاد مشکل بلع (در موارد نادر)
- درد ثابت یا متناوب در مفصل که می‌تواند با حرکت تشدید شود.
- از دست دادن انعطاف پذیری مفصل و احساس درد در زمان خم شدن و کشیدن عضلات بدن.
- احساس خرد شدن یا صدای مالش استخوان بر روی استخوان هنگام حرکت مفصل (به نام کریپتوس)، به ویژه در گردن قابل توجه است.
- احساس خارش، گزگز یا بی‌حسی در یک عصب یا نخاع، که می‌تواند در هنگام تشکیل خارهای استخوان در لبه مفاصل ستون فقرات و تحریک اعصاب ایجاد شود.
- ضعف و خستگی کلی بدن (بیشتر در آرتروز التهابی شایع است)
- درد و سفتی مفصل می‌تواند پس از مدتها بی‌تحرکی مانند نشستن در سفرهای طولانی یا تماشای یک فیلم دو ساعته شروع شود. در آرتروز پیشرفته و افزایش اصطکاک سریع بین استخوان‌ها، درد اغلب حتی در حالت استراحت یا با حرکت بسیار کم نیز قابل توجه است.
- آرتروز پیشرونده، ممکن است ابتدا یک مفصل را تحت تأثیر قرار دهد، اما با گذشت زمان و فعالیت‌های بیشتر و شدید‌تر، بسیاری از مفاصل بدن ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند.
- ایجاد درد در بخش‌های بالایی و میانه‌ی کمر
- حساسیت یا بی‌حسی در قسمت پایین کمر
- درد عصب سیاتیک
- ضعیف شدن، بی‌حس شدن، یا احساس سوزش در قسمت پایین کمر، ران‌ها یا پاها
- ایجاد مشکل برای راه رفتن
- مشکلات مربوط به ادرار و مدفوع (در موارد نادر)
- اگرچه شایع نیست، اما برخی از بیماران ممکن است با گذشت زمان دچار تغییر شکل شدید مفاصل خود شوند. آرتروز با آرتریت روماتوئید و سایر اشکال سیستمیک آرتروز متفاوت است زیرا فقط مفاصل را درگیر می‌کند (اگرچه ممکن است منجر به گرفتگی عصب در هر سطح از ستون فقرات یا نخاع در گردن شود) و بر اندام‌ها یا نواحی بافت نرم تأثیر نمی‌گذارد.
مقاله مرتبط: کاهش درد آرتروز
تشخیص آرتروز ستون فقرات
هر کسی که به کمر درد یا سفتی بیش از دو هفته مبتلا شود، باید برای ارزیابی پزشکی به پزشک مراجعه کند. به طور کلی، تشخیص آرتروز نخاعی شامل ۳ مرحله است:
شرح حال بیمار
از بیمار خواسته می‌شود علائم خود را توصیف کند، مانند شرح درد، سفتی و عملکرد مفصل، زمان و چگونگی شروع علائم و تغییر علایم در طول زمان.
معاینه‌ی جسمی
پزشک معاینه فیزیکی برای ارزیابی سلامت عمومی بیمار، وضعیت اسکلتی عضلانی، عملکرد عصب، رفلکس‌ها و ارزیابی مستقیم مفاصل مشکل دار انجام می‌دهد.
اشعه ایکس
پزشک ممکن است یک رادیوگرافی تجویز کند تا ببیند آیا آسیب مفصلی وجود دارد و چه میزان آسیب مفصلی رخ داده است. با اشعه ایکس می‌توان از بین رفتن غضروف، شکستگی فشاری و محل خارهای استخوان را نشان داد.
سی تی اسکن
از سی تی اسکن ممکن است برای نشان دادن بهتر کانال نخاع و ساختارهای اطراف آن استفاده شود.
اسکن ام آر آی
MRI، یک روش تصویربرداری است که می‌تواند تصاویر مفصلی از نخاع، ریشه‌های عصب، دیسک‌ها، رباط‌ها و بافت‌ها و فضاهای اطراف را نشان دهد.
علائم خطرناک این نوع از آرتروز
علائم اضطراری که باید بلافاصله به پزشک مراجعه شود، به شرح زیر است:
- سابقه سرطان، یا کاهش وزن غیرقابل توجیه
- علائم عفونت، مانند تب، لرزش، لرز
- بی‌حسی در نواحی دستگاه تناسلی و مشکلات ادراری
- سقوط یا ضربه‌ای که اخیرا رخ داده باشد و احتمال بروز شکستگی ستون فقرات در آن باشد.
- بی حسی یا ضعف شدید در یک پا هر دو پا
اما در پایان به شما پیشنهاد می کنیم قبل از ابتلا به آرتروز از آن جلوگیری کنید؛ ما در مقاله جلوگیری از پیشرفت آرتروز به شما این روش ها را آموزش داده ایم. حتما این مقاله را بخوانید.
