دیابت شیرین نوعی اختلال است که در آن سطح قند خون(گلوکز) به طور غیر طبیعی زیاد است زیرا بدن انسولین کافی تولید نمیکند یا نمیتواند به طور طبیعی به انسولین تولید شده پاسخ دهد. در این مقاله سعی داریم به بررسی ” دیابت شیرین در کودکان ” بپردازیم، با ما همراه باشید.
دیابت ملیتوس در کودکان
دیابت شیرین یا ملیتوس در کودکان خود شامل چند نوع است که با توجه به دلایل ایجاد و یا درمان به دو دسته تقسیمبندی می شوند:
- دیابت نوع ۱ یا وابسته به انسولین، که به دلیل آسیب سلولهای انسولین لوزالمعده ایجاد میشود.
- دیابت نوع ۲ یا غیر وابسته به انسولین که درگذشته در افراد بالای ۳۰ سال رخ میداد، اما امروزه با سبک زندگی ناسالم و کاهش فعالیت در کودکان نیز دیده میشود که در آن لوزالمعده انسولین تولید میکند ولی نه به قدر کافی.
کودکان مبتلا به دیابت( از هر نوع) در معرض خطر بسیاری از عوارض بیماری قرار دارند. شناخت زودرس، غربالگری و معالجه دیابت ملیتوس در کودکان برای پیشگیری از عوارض طولانی مدت بیماری بسیار دارای اهمیت است.
تا همین چند سال گذشته، دیابت در کودکان تقریباً مترادف با دیابت نوع ۱ بود، در حالی که دیابت نوع ۲ بیماری در میانسالی و سالمندان به حساب میآمد. اما در طی چند سال گذشته، افزایش نگران کننده شیوع دیابت نوع ۲ دیابت کودکان در جهان گزارش شده است که عامل اصلی آن سبک زندگی جدید که باعث اضافه وزن و چاقی شده که اینها خود مسئول افزایش شیوع دیابت نوع ۲ در کودکان هستند.
علائم دیابت ملیتوس در کودکان
برخی از نشانهها و علائم دیابت ملیتوس در کودکان عبارتند از:
افزایش تشنگی و پر نوشی
یکی از نشانه های مهم دیابت ملیتوس در کودکان و نوزادان تشنگی های مکرر و میل به نوشیدن آب است.
تکرر ادرار
احتمالاً مرطوب شدن رختخواب در کودک آموزش دیده توالت.
خستگی
کمبود قند در سلولهای کودک ممکن است او را خسته و تحریکپذیر کند.
عفونتهای مکرر یا عفونتهای دستگاه ادراری
یکی دیگر از نشانه های دیابت ملیتوس در کودکان عفونت های مکرر انواع دستگاه های بدن به ویژه عفونت دستگاه ادراری می باشد.
تاری دید
اگر قند خون کودک خیلی زیاد باشد، ممکن است مایعات از لنزهای چشم کودک خارج شود.
ایجاد مشکل تمرکز در کودک
معمولا کودکان دیابتی تمرکز پایینی دارند.
ایجاد مناطق تیره در پوست
قبل از ایجاد دیابت نوع ۲، مناطق خاصی از پوست شروع به تیره شدن میکنند. این نواحی اغلب در اطراف گردن یا زیر بغل دیده میشوند.
کاهش وزن
بدون انرژی مورد نیاز قند، بافتهای عضلانی و ذخیره چربی به سادگی کوچک میشوند. با این حال، کاهش وزن در کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ کمتر از کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱ دیده میشود.
عوامل خطر در کودکان مبتلا به دیابت نوع ۱
عوامل خطر در دیابت نوع ۱ در کودکان عبارتند از:
سابقه خانوادگی
کودکی که پدر یا مادر یا خواهر و برادر مبتلا به دیابت نوع ۱ داشته باشد احتمال ابتلا به دیابت نوع ۱ در آن افزایش مییابد.
ژنتیک
برخی از ژنها افزایش خطر ابتلا به دیابت نوع ۱ را نشان میدهند.
شما می توانید برای بررسی مقالات بیشتر در این زمینه به سایت نوشدارو مراجعه نمائید.
ویروسها
قرار گرفتن کودکان در معرض ویروسهای خاصی ممکن است باعث ایجاد اختلال در عملکرد سلولها و در نهایت ابتلا به دیابت شود.
عوامل خطر در کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲
عوامل خطر در دیابت نوع ۲ در کودکان عبارتند از:
اضافه وزن
اضافه وزن یک عامل خطرناک برای دیابت نوع ۲ در کودکان است. هرچه بافت چربی کودکان به ویژه در اطراف شکم بیشتر باشد، سلولهای بدن آنها در برابر انسولین مقاومت بیشتری میکند.
عدم فعالیت
هرچه کودک فعالیت کمتری داشته باشد، خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را بیشتر میکند. فعالیت بدنی به کودک کمک میکند تا وزن خود را کنترل کند، از گلوکز به عنوان انرژی استفاده میکند و سلولهای کودک به انسولین پاسخ میدهد. شما هم می توانید کودک خود در انواع کلاس های ورزشی مثل فوتبال، والیبال، ژیمناستیک و… ثبت نام کنید تا هم با همسن های خود در ارتباط باشند و هم فعالیت لازم را داشته باشند.
سن و جنس
دختران نوجوان بیشتر از پسران نوجوان به دیابت نوع ۲ مبتلا میشوند.
وزن هنگام تولد و دیابت بارداری
وزن کم هنگام تولد و متولد شدن از مادری که در دوران بارداری به دیابت بارداری مبتلا شده است، هر دو با خطر بیشتری برای ابتلا به دیابت نوع ۲ همراه است.
تولد قبل از موعد
نوزادانی که زودتر از موعد به دنیا میآیند، بیشتر در معرض خطر دیابت نوع ۲ هستند.
عوارض دیابت ملیتوس در کودکان
دیابت از هر نوع میتواند تقریباً بر تمام اعضای اصلی بدن کودک تأثیر بگذارد. در این بخش از این مقاله به عوارض مبتلا شدن کودکان به دیابت ملیتوس اشاره می کنیم.
- پرفشاری خون
- پوکی استخوان
- کلسترول بالا
- بیماری قلب و عروق خونی
- سکته
- بیماری کبد چرب
- بیماریهای کلیوی
- آسیب دیدگی چشم
- خطر قطع عضو
درمان دیابت شیرین در کودکان
هدف از درمان دیابت ملیتوس در کودکان کاهش قند خون، کاهش عوارض آن مثل خستگی، تکرر ادرار و … و در نهایت کاهش عوارض طولانی مدت دیابت ملیتوس در آینده کودکان است.
دیابت نوع ۱ همیشه با انسولین درمان میشود. کودک باید یاد بگیرد که تا آخر عمر انسولین تزریق کند. انسولین معمولا به صورت دو تا چهار بار تزریق زیر پوست است.
چک کردن قند کودکان و نوجوانان چهار بار در طول روز ضروری است. کودکان فعالیت بیشتری دارند و ممکن است در غذا خوردن خیلی محتاط نباشند از این رو برای پیشگیری از افزایش یا کاهش قند خون مدام باید چک شود.
کودکان یاد میگیرند که چگونه دوز انسولین خود را اندازه گیری و میزان قند خون خود را کنترل نمایند. کنترل صحیح دیابت شیرین کمک می کند تا خطر عوارض طولانی مدت و کوتاه مدت دیابت ملیتوس به کمترین میزان برسد. کودکان مبتلا به دیابت نوع ۲ با تغییر در سبک زندگی میتوانند نیاز به داروها و خطر ابتلا به عوارض دیابت ملیتوس را کاهش دهند.
شما نیز باید درباره نحوه رفتار و سبک زندگی خود در مقابل کودک دیابتی تان اطلاعات بیشتری کسب کنید که ما در مقاله نحوه برخورد با کودکان دیابتی این موضوع را کاملا شفاف توضیح داده ایم.
مصرف غذاهای سالم
غذاهای کم چربی و کالری را به کودک خود پیشنهاد دهید. روی میوهها، سبزیجات و غلات تمرکز کنید.
فعالیت بدنی بیشتر
فرزند خود را به فعال شدن تشویق کنید. کودک را برای یک تیم ورزشی یا کلاسهای رقص ثبت نام کنید.
این سبک زندگی را به یک امر خانوادگی تبدیل کنید
شیوههای زندگی که میتواند به جلوگیری از دیابت نوع ۲ در کودکان کمک کند، میتواند برای بزرگسالان نیز مفید باشد. رژیم غذایی سالم و مناسب برای کودک دیابتی، بهترین رژیم غذایی برای کل خانواده است.