آرتروز با تجزیه غضروف مفصل بروز کرده و این آسیب به غضروف و استخوانها سبب محدودیت در حرکت و درد میشود. افرادی که به بیماری انحطاط مفصل شدید مبتلا هستند ممکن است نتوانند فعالیتهای عادی را که شامل خم شدن زانو است، مانند راه رفتن یا بالا رفتن از پلهها را انجام دهند.
بیمارانی که درمانهای غیر تهاجمی آرتروز در آنها پاسخگو نباشد به سراغ جراحی میروند، جراحی آرتروز زانو یا همان عمل تعویض مفصل زانو، درمانی برای درد و ناتوانی در زانو است و شایعترین شرایطی که منجر به جراحی تعویض مفصل زانو میشود، آرتروز است.
در ادامه همه چیز درباره جراحی آرتروز زانو توضیح داده شده است، با ما همراه شوید.
با پیشرفت آرتروز، زائدههایی به نام خار استخوان ایجاد میشود و تکههای کوچک استخوان و غضروف در مفصل شکسته میشوند.
عمل آرتروز زانو
سایر اشکال آرتروز، مانند آرتریت روماتوئید که از آسیب دیدگی زانو ناشی میشود، نیز ممکن است منجر به تحلیل رفتن مفصل زانو شود. بعلاوه، شکستگی، پارگی غضروف و یا پارگی رباطها ممکن است منجر به آسیب برگشت ناپذیر مفصل زانو شود.
اگر درمانهای پزشکی رضایتبخش نباشند، جراحی تعویض مفصل زانو میتواند یک درمان موثر باشد. برخی از درمانهای پزشکی برای بیماری مفصل دژنراتیو ممکن است موارد زیر را شامل شود:
- داروهای ضد التهاب
- گلوکوزامین و سولفات کندرویتین
- داروهای ضد درد
- محدود کردن فعالیتهای دردناک
- وسایل کمکی برای راه رفتن (مانند عصا)
- فیزیوتراپی
- تزریق کورتیزون به مفصل زانو
- تزریق مکمل ویسکوز (افزودن روغن به مفصل برای کاهش درد حرکت مفصل)
- کاهش وزن (برای افراد چاق)
- لیزر درمانی برای آرتروز زانو
جراحی آرتروز زانو
درجراحی آرتروز زانو، پزشک سطوح آسیب دیده مفصل زانو را برداشته و مفصل زانو را با پروتز که از فلز و پلاستیک ساخته شده است تعویض میکند. رایج ترین نوع پروتز مصنوعی زانو پروتز سیمانی است که با سیمان جراحی به استخوان مفصل متصل میشود.
هنگامی که شخصی آماده جراحی آرتروز زانو است، پزشک ممکن است یک یا دو گزینه جراحی را به او پیشنهاد دهد. رایجترین جراحیهای آرتروز زانو عبارتند از:
- تعویض کامل زانو (آرتروپلاستی کامل زانو)
- تعویض جزئی زانو (آرتروپلاستی تک بخشی زانو )
- استئوتومی زانو (استئوتومی استخوان درشت نی یا استخوان ران)
- آرتروسکوپی زانو
- ترمیم غضروفها
توجه به این نکته بسیار حائز اهمیت است، که ممکن است جراحی برای یک بیمار مبتلا به آرتروز زانو خوب کار کند، و برای یک بیمار دیگر خوب عمل نکند. آناتومی زانو و تحلیل رفتن مفصل زانو میتواند از فردی به فرد دیگر به میزان قابل توجهی متفاوت باشد. همچنین در تکنیکهای جراحی و تجربه پزشکان در بیمارستانها و جراحان نیز تنوع وجود دارد.
چند نکته برای عمل تعویض مفصل زانو
- اگر به هر نوع دارو، لاتکس، نوار چسب و مواد بیهوشی حساسیت دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.
- همه داروها (تجویز شده و بدون نسخه) و مکملهای گیاهی را که مصرف میکنید به پزشک خود اطلاع دهید.
- اگر سابقه اختلالات خونریزی دارید یا از داروهای ضد انعقاد خون (رقیق کننده خون)، آسپرین یا سایر داروهایی که روی لخته شدن خون تأثیر میگذارند استفاده میکنید، به پزشک خود اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد قبل از عمل این داروها را قطع کنید.
- اگر باردار هستید یا به باردار بودن خود مشکوک هستید، باید به پزشک خود اطلاع دهید.
عوارض احتمالی جراحی آرتروز زانو
مانند هر روش جراحی، این عمل جراحی نیز حاوی عوارضی است که ممکن است رخ دهند. برخی از عوارض احتمالی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خون ریزی
- عفونت
- لخته شدن خون در پاها یا ریهها
- شل یا فرسوده شدن پروتز
- شکست، شکستگی پروتز
- ادامه درد یا سفتی
مفصل تعویض شده زانو ممکن است شل شود، از جای خود جدا شود یا ممکن است آنگونه که پیشبینی شده کار نکند و یا ممکن است در آینده، مفصل دوباره به تعویض نیاز داشته باشد.
اعصاب یا رگهای خونی در ناحیه جراحی ممکن است آسیب ببینند و در نتیجه ضعف یا بیحسی ایجاد کنند، حتی ممکن است درد مفصل بعد از جراحی برطرف نشود.
بسته به شرایط خاص پزشکی شما، عمل جراحی ارتروز زانو ممکن است خطرات دیگری نیز داشته باشد. قبل از انجام این جراحی حتما با پزشک خود مشورت کنید.
تا زمانی که پزشک موافقت نکند، از بالا رفتن از پله خودداری کنید.
شاید مقاله: تاثیر پله بر آرتروز زانو هم برای شما خواندنی باشد.
بعد از عمل جراحی
شروع حرکت مفصل جدید پس از جراحی بسیار مهم است. یک متخصص طب فیزیک پس از جراحی، یک برنامه ورزشی برای شما برنامه ریزی میکند. برای شروع فیزیوتراپی ممکن است از یک دستگاه حرکت غیرفعال مداوم (CPM) استفاده شود. درد شما با دارو کنترل میشود تا بتوانید به ورزش ادامه دهید. به شما یک برنامه تمرینی نیز داده میشود که هم در بیمارستان و هم بعد از ترخیص آن را دنبال کنید.
البته تمام فعالیت های شما باید زیر نظر پزشک باشد، و حواستان به ورزش های مضر برای آرتروز زانو باشد.
هنگامی که در خانه هستید، تمیز و خشک نگه داشتن ناحیه جراحی بسیار حائز اهمیت است. پزشک دستورالعملهای خاصی برای استحمام به شما خواهد داد، بخیهها یا منگنههای جراحی در طی پیگیری ویزیت مطب برداشته میشوند.
برای کمک به کاهش تورم، ممکن است از شما خواسته شود روی پای خود یخ قرار دهید.
مطابق توصیه پزشک برای تسکین درد از مسکن استفاده کنید. آسپرین یا داروهای مسکن دیگر ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهد. حتماً فقط از داروهای توصیه شده استفاده کنید.